Governance een jeukwoord of een container begrip?

Als trouwe NRC-lezer las ik net voor mijn verlof een leuk artikel van Japke over het (in haar woorden jeukwoord “governance”). Als organisatieadviseur heb ik de stortvloed aan Engelstalige begrippen vanuit de advieswereld de afgelopen jaren aan den lijve ervaren. De verengelsing van ons vakgebied is een feit en wel zo dat je bij gebruik van Nederlandse termen soms al gevraagd wordt of dat hetzelfde is als de Engelse term omdat men die wel kent en de Nederlandse versie nog niet. Enkele jaren geleden voerde ik samen met een team een evaluatie-opdracht uit naar de “governance” van een groot ICT-programma. We stelden ons toen de vraag wat we daarbij eigenlijk onder “governance” zouden moeten verstaan en waagden een poging dat begrip dat maar eens te definiëren. We begonnen on ze zoektocht destijds bij de enige Gouverneur die Nederland nog kent. De provincie Limburg heeft immers een Gouverneur in de rol van de commissaris van de Koning. Het provinciehuis van Limburg wordt ook wel het Gouvernement genoemd. “Governance is natuurlijk het zelfstandig naamwoord behorend bij het werkwoord “to govern” wat gewoon besturen betekent. In dat geval is “Governance” eigenlijk “Bestuur of Besturing”. We constateerden evenwel dat in de hedendaagse projecten, programma’s, waar digitaliseren, samenwerken en veranderen de klok slaat, de context van deze “besturing” maakt dat de besturing wel op veel meer aspecten plaatsvindt dan in de klassieke opvatting over bestuur en besturing in de bestuurskunde.

Wij kwamen tot de conclusie dat de volgende aspecten een rol spelen bij “governance”

en sommen deze voor u op:

  1. Verdeling van taken, verantwoordelijkheden, bevoegdheden;
  2. Organisatie van afstem- & beslisprocessen;
  3. Organisatie en invulling van samenwerking;
  4. Organisatie en invulling van veranderprocessen;
  5. Beheersing van de inzet van schaarse middelen (tijd, kenniscapaciteit, en geld);
  6. Management op samenhang en risico’s;
  7. Balanceren met de belangen van de omgeving en eigen belangen.

Daarmee geeft “governance” invulling aan vragen zoals:

  • Wie gaat er over wat?
  • Wie staat aan de lat voor wat?
  • Hoe werken we samen?
  • Hoe (be)geleiden we veranderprocessen?
  • Hoe beheersen we de aanwending van schaarse middelen? (wat/wie wanneer inzetten)
  • Hoe voorkomen we uitglijders en frictie?
  • Hoe bereiken we de (gemeenschappelijke) doelen

De gehanteerde ontwikkelmethodologie respectievelijk managementmethode biedt daarbij aanvullend handvatten voor het balanceren tussen kwaliteit en reikwijdte (scope) bij de middelenkeuze. AGILE-werken gaat daar anders mee om dan Prince II, PMW en haar programmatische varianten MSP en PGM.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *